Το Κάστρο της Ανδρούσας είναι μεσαιωνικό κτίσμα του 13ου αιώνα που ερείπια του διασώζονται σε καλή κατάσταση σήμερα στην Ανδρούσα Μεσσηνίας 21 χιλιόμετρα από την Καλαμάτα. Βρίσκεται χτισμένο σε μικρό λόφο και εποπτεύει όλο τον κάμπο της περιοχής. Σήμερα χρησιμοποιείται για διάφορες εκδηλώσεις
Το πιο αξιοσημείωτο στην ιστορία του κάστρου είναι ότι υπήρξε έδρα της περιβόητης Εταιρείας των Ναβαρραίων που ήταν οι τελευταίοι Φράγκοι κυρίαρχοι του Πριγκιπάτου της Αχαΐας.
Τοποθεσία & Στρατηγική Σημασία
Η θέση του, δεν είναι φυσικά οχυρή, προσφερόταν όμως για τον έλεγχο και την εποπτεία της εύφορης πεδιάδας.
Ιστορία
Το κάστρο χτίστηκε από τον πρίγκιπα της Αχαΐας και Βαρώνο της Καλαμάτας Γουλιέλμο Β’ Βιλλαρδουίνο κάποια στιγμή μετά το 1250. Η χρονολογία κτήσης προκύπτει από το Αραγωνικό Χρονικό του Μορέως.
Το 1381,πέρασε στην εξουσία των Ναβαραίων (ή Ναβαρέζων) οι οποίοι πήραν την εξουσία στο Πριγκιπάτο της Αχαΐας και είχαν έδρα τους την Ανδρούσα.
Οι Ναβαρραίοι ήταν μια στρατιωτική μισθοφορική ομάδα που έδρασε τον 14ο αιώνα σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, αλλά κυρίως στον ελλαδικό χώρο που εκείνη την εποχή ήταν κάτω από την κυριαρχία των κρατιδίων που είχαν ιδρύσει οι Σταυροφόροι. Την αποτελούσαν κυρίως στρατιώτες από τη Ναβάρρα (βόρεια περιοχή της Ισπανίας) και τη Γασκώνη (νότια περιοχή της Γαλλίας). Σε νεώτερες πηγές αναφέρονται και ως Εταιρεία των Ναβαρραίων.
Το 1378 ήρθαν για πρώτη φορά στην Πελοπόννησο στην υπηρεσία του τάγματος του Αγίου Ιωάννη της Ρόδου. Λίγο αργότερα ενεπλάκησαν στη διεκδίκηση του Πριγκιπάτου της Αχαΐας από τον Ιάκωβο του Μπω. Η εμπλοκή τους αυτή δεν ήταν ιδιαιτέρως επιτυχής, αλλά τελικά βρέθηκαν να είναι de facto κυρίαρχοι στο Πριγκιπάτο μετά το θάνατου του Ιάκωβο του Μπω το 1383.
Το 1432 το κάστρο της Ανδρούσας , εικοσιένα χρόνια πριν την άλωση της Πόλης, περιήλθε στην κυριαρχία των Παλαιολόγων του Δεσποτάτου του Μυστρά οι οποίοι σιγά-σιγά είχαν κυριεύσει όλα τα εδάφη του Πριγκιπάτου.
Το κάστρο αποτελούσε κατά την Φραγκοκρατία έδρα δικαστή και γνώρισε αυτή την περίοδο μεγάλη ανάπτυξη και ακμή.
Κατά την Ενετοκρατία αποτελούσε σημαντικότερο κάστρο από αυτό της Καλαμάτας.
Το 1462 το κάστρο κατέλαβε ο Μωάμεθ Β’ ο Πορθητής κι από κείνη τη στιγμή μέχρι την Ελληνική Επανάσταση, το κάστρο πηγαινοερχόταν στην κυριαρχία Τούρκων και Ενετών.
Δομικά, Αρχιτεκτονικά, Οχυρωματικά Στοιχεία
Σώζονται μια σειρά τειχών με μήκος έως 500 μέτρα και πλάτος 1,5μ. Σώζονται επίσης οι κανονίστρες και το παρατηρητήριο.
Η χάραξή του κάστρου ακολουθεί τη μορφολογία του εδάφους και η κάτοψή του είναι τραπεζιόσχημη. Τα τείχη ενισχύονται περιμετρικά με πύργους (τετράγωνους, στρογγυλούς ή πολυγωνικούς) και σώζουν περίδρομο που εδράζεται σε σειρά αψιδωμάτων με ενδιαφέροντα κεραμοπλαστικά στοιχεία.
Στη σημερινή μορφή του κάστρου δεν αναγνωρίζεται εύκολα η ύπαρξη εσωτερικού περιβόλου, ενώ τμήμα του βόρειου και σχεδόν το σύνολο του δυτικού τμήματος των τειχών έχει καταστραφεί.
