Η Απόλπαινα είναι ένα χωριό που βρίσκεται σε απόσταση 2 χιλιομέτρων από την πόλη της Λευκάδας. Απλώνεται από τον ελαιώνα της πόλης ως τους πρόποδες του λόφου.
Την ονομασία του προέρχεται από την αρχαιότητα, πιθανότατα από την λατρεία του «Ιαματικού-Θεραπευτή» Απόλλωνα (Απόλλων + παιάν).

Στο δυτικό μέρος του χωριού μετά την παραλία του Αγίου Ιωάννη μπορείτε να περπατήσετε στο σπήλαιο που θα συναντήσετε το οποίο είναι γεμάτο σταλακτίτες.
Επίσης κοντά στο χωριό βρίσκεται και η μονή της Οδηγήτριας, που χρονολογείται στα μέσα του 15ου αιώνα. Είναι το παλαιότερο χριστιανικό μνημείο που σώζεται στο νησί. Βρίσκεται μέσα στον ελαιώνα. Εδώ έζησε τα τελευταία χρόνια του βίου της 1463 έως 1474, όπου και ετάφη, η μοναχή Ελένη Παλαιολογίνα, κόρη του Δεσπότη του Μυστρά Θωμά Παλαιολόγου και σύζυγος του δεσπότη της Σερβίας Βράνκοβιτς. Υπάρχει ιδιαίτερη εικονογράφηση, δείγμα σύνθεσης βυζαντινής και ιλλυρικής ζωγραφικής. Οι αποτοιχισμένες εικόνες βρίσκονται στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών.
Στην νεότερη ιστορία ο Ιερέας Θεόκλητος Στραβοσκιάδης θυσιάστηκε για την ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα.