Η μονή Βύλιζας χρονιλογείται πως χτίστηκε το ν 11 αιώνα, αφιερωμένη στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκο, βρίσκεται σε υψόμετρο 1050 μέτρων μεταξύ των χωριών Καλαρρύτες και Ματσούκι, σε δασωμένη πλαγιά, πάνω από τη συμβολή του Ματσουκιώτικου και του Καλλαρύτικου. Η είσοδος στην αυλή του μοναστηριού γίνεται από το μεγάλο καμαρωτό υπόστεγο πάνω από το οποίο είναι χτισμένο ένα κελί, περίπτωση που δεν τη συναντούμε συχνά. Το καθολικό χτίστηκε στον τύπο του μονόχωρου ναού με νάρθηκα και καταλήγει σε πεντάπλευρη αψίδα. Μια επιγραφή που υπάρχει στο κεντρικό αψίδωμα, μας πληροφορεί ότι ο ναός ανακαινίστηκε το 1783.Στο εσωτερικό του ναού υπάρχουν τοιχογραφίες οι οποίες έχουν υποστεί σημαντικές φθορές από την υγρασία. Χρονολογούνται από το 1797. Στη μονή Βύλιζας υπήρχε αξιόλογη βιβλιοθήκη με σημαντικό αριθμό χειρογράφων. Η μονή έχει φρουριακή κατασκευή με πολεμίστρες. Στο μοναστήρι σώζονται μια βρύση από το 1778 και μια δεξαμενή από το 1780. Έξω από το μοναστήρι υπάρχει ένας μικρός μονόχωρος ναός αφιερωμένος στον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Είναι τοιχογραφημένος από το 1737 και έχει ένα θαυμάσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο επιχρυσωμένο, με αξιόλογες εικόνες.
