Εκκλησίες
Με το από 14.12.1911 Β.Δ. ορίστηκε ενοριακός Ναός «ο Άγιος Γεώργιος», στον οποίο ανήκαν τα εξωκκλήσια α) Αγία Παρασκευή, β) Άγιος Βλάσιος και γ) Προφήτης Ηλίας.
Άγιος Γεώργιος: Βρίσκεται στο κέντρο της κωμόπολης στη συμβολή των οδών Δαμασκηνού και Νικηταρά και δεσπόζει σ’ ολόκληρη την περιοχή. Είναι Βυζαντινού ρυθμού μετά τρούλου, κτίστηκε επί παλαιότερου τη 10ετία 1900-1910. Μετά τους σεισμούς του 1928 ανακαινίστηκε και κατασκευάστηκε με αντισεισμικό σύστημα.
Στο επάνω μέρος του τέμπλου υπάρχουν α) ο Μυστικός Δείπνος διαστάσεων 0,90 Χ 0,90 μ. και β) 14 εικόνες στη θέση του δωδεκάορτου διαστάσεων 0,50 Χ 0,40 μ., που έχουν φιλοτεχνηθεί από το ζωγράφο Ναλμπαντίδη Παναγιώτη το έτος 1962-63. Επίσης υπάρχουν α) του Αγίου Γεωργίου 1,05 Χ 0,70 μ., με χρονολογία 1887 και β) Υπαπαντής του Κυρίου 1 Χ 0,70 υπό ζωγράφου Α. Πρέσα 1935. Αυτές είναι τοποθετημένες στα δύο μεγάλα προσκυνητάρια. Μεταξύ των πολλών φορητών εικόνων υπάρχουν και οι εξής: α) των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου 1,20 Χ 0,82 μ., του ζωγράφου Α. Πρέσα και β) Αγίου Γεωργίου 0,55 Χ 0,45 μ. του ζωγράφου Γεραλή.
Ολόκληρος ο Ναός είναι ιστορημένος με αξιόλογες βυζαντινές τοιχογραφίες. Είναι προς τιμήν όλων εκείνων που προσέφεραν τον οβολό τους για την Αγιογράφησή του.
Οι πρώτες αγιογραφίες φιλοτεχνήθηκαν από τον Π. Ναλμπαντίδη 1962-63 και οι τελευταίες από τον Παπασταματίου Γεώργιο 1976-1986.
Σύμφωνα με την 4126/25.6.1958 πράξη περί τίτλου κυριότητας του συμβ/φου Κων-νου Θωμά Καλαρά ο Ιερός Ναός «Άγιος Γεώργιος» κατέχει και νέμεται από αμνημονεύτων ετών και από της απελευθέρωσης του Ελληνικού Κράτους τα παρακάτω αγροτικά κτήματα ήτοι άγριες εκτάσεις στις θέσεις α) Βίδια – Κουζουλή Σπηλιά 300 και πλέον στρεμμάτων περιέχουσα 2.000 πευκόδεντρα με όρια Β. θέση Αλαμάνου Δ. με κορυφογραμμή υψώματος Ν. και Α. με αγρούς κληρονόμων Ιωάννη και Μιχαήλ Μέξια, Μιχαήλ Μεζίνη και Σιδηροδρομική γραμμή, β) Βίδια 35 περίπου στρ. με 500 πεύκα, γ) Βίδια 2 στρ. με 40 πεύκα, δ) Βίδια 5 στρ. με 100 πεύκα, ε) Βράχος 5 στρ. με 50 πεύκα, στ) Μπουρμπούλια – Κατεβασιές 5 στρ. με 150 πεύκα, ζ) Καραβούλι 150 στρ. με 500 πεύκα, η) Κουμαριώνας ή Αμπιδίτσα 250 στρ. με 2000 πεύκα και θ) «άπαντα τα πευκόδενδρα τα ευρισκόμενα εντός καλλιεργησίμων και μη αγρών διαφόρων ιδιοκτητών του εδάφους καθ’ όλην την περιφέρειαν Χιλιομοδίου και επί διαφόρων θέσεων ήτοι: Βίδια, Βράχος, Προφήτης Ηλίας, Κουζουλή Όχτος, Καίσαρη, Καμαρέτα, Ρικιτζή, Καραπουρνάρι, Κολώνες, Χερώματα, Βατιάς, Σχοίνος – Αμπιδίτσα ανερχόμενα περίπου εις 2.500, δια τα οποία δεν υφίσταται νόμιμος τίτλος της μεταβιβάσεως ταύτης, λόγω αδυναμίας κτήσεως τοιούτου κατά το επί τουρκοκρατίας υφιστάμενον καθεστώς, και τα οποία ως άνω περιγραφέντα ακίνητα τελούσιν υπό την συνεχή και αδιάλειπτον μέχρι σήμερον κατοχήν και νομήν του Ι.Ν. «Άγιος Γεώργιος» Χιλιομοδίου ……». Παρίστατο ως εκπρόσωπος του Ι.Ν. ο ιερέας Καλαράς Χρ. Δημήτριος.
Εξωκκλήσια
1. Άγιος Βλάσιος: Κτίστηκε το έτος 1968 επί των ερειπίων παλαιού Ναού εμβαδό 110 τ.μ. και 800 τ.μ. προαύλιο. Ανακαινίστηκε με φροντίδα του Δράκου Κων. Παναγιώτη.
2. Προφήτης Ηλίας: Με την 3312/1.4.1974 πράξη αναγνώρισης κυριότητας του συμβ/φου Κων-νου Β. Δελφάκη οι Αφοί Μιχαήλ και Κων-νος Κυριάκου Κεφερλή αναγνώρισαν, ότι η έκταση 1200 τ.μ. που κείται γύρω από το εξωκκλήσι «ο Προφήτης Ηλίας» και στη μέση της ιδιοκτησίας τους ανήκει στην Εκκλησία. Ανακαινίστηκε με τη φροντίδα των Αφών Κεφερλή το έτος 1988.
3. Άγιος Δημήτριος: Ανακαινίστηκε το 1986.
4. Άγιος Νικόλαος: Βρίσκεται πλησίον του εξοχικού κέντρου « Ο ΜΠΑΡΜΠΑ ΘΩΜΑΣ» των κληρονόμων Παντελή Θ. Δράκου (Γενναίου) που λειτουργεί από το 1945. Ανακαινίστηκε το 2009 με δαπάνη και φροντίδα του Δράκου Κων. Παναγιώτη.
5. Αγίου Αποστόλου του Νέου: Κτίστηκε το 1964 με τη φροντίδα του Μεζίνη Παναγιώτη (Πρόξενου), βρίσκεται στη θέση «Όχθος Γαλάνη» και εορτάζει την 16η Αυγούστου.
6. Αγία Τριάδα: Με το 5752/23.12.1980 δωρητήριο συμβόλαιο ο Α΄ Γ.Π. Συνεταιρισμός Χιλιομοδίου «Η Γεωργική Πρόοδος» παρεχώρησε έκταση 800 τ.μ. στη θέση «Στέρνα – Καραβούλι» στον Ι.Ν. «Άγιος Γεώργιος» για να ανεγερθεί εξωκκλήσι με την ονομασία «Αγία Τριάς». Παρίσταντο ως εκπρόσωποι του Ι.Ν. ο ιερέας Καλαράς Χρ. Δημήτριος και του Συν/σμού Δράκος Βασ. Γεώργιος Πρόεδρος και Τσουμάνης Π. Εμμανουήλ, ταμίας. Κτίστηκε με μέριμνα του Καλαρά Δημ. Ιωάννη και συνδρομές των κατοίκων το έτος 1981.
7. Άγιος Κων-νος: Κτίστηκε το έτος 1990 στη θέση «Καρκανάς» επί οικοπέδου που δώρισαν οι Ελευθερία Χρ. Κατσούλη, Κων-να Χρ. Γιαννόπουλου, Θεοφάνα Χρ. Τόγια, Ιωάννης Μιχ. Κατσούλης και Σκούρτης Παντ. Παντελής και τη φροντίδα του επί σειράν ετών ιεροψάλτη Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου Κατσούλη Ιωάννη.
8. Άγιος Χριστόφορος: Κτίστηκε στη θέση «Αράπιζα» Αλαμάνο το 1993. Δωρητής οικοπέδου και κτίσματος ο Χασικίδης Παν. Γεώργιος. Τιμάται στις 9 Μαΐου και είναι προστάτης των οδηγών.
9. Αγία Κυριακή: Με το 11646/22.8.1992 συμβόλαιο η Ελένη θυγατέρα των Χρήστου και Μαρίνας Καλαρά δώρισε στη θέση «Σύνορο», που λέγεται και Αγία Κυριακή, αγρό έκτασης 1200 τ.μ. στον Ι.Ν. Αγίου Γεωργίου με σκοπό να ανεγερθεί το εξωκκλήσι «Αγία Κυριακή». Ο σκοπός της δωρεάς πραγματοποιήθηκε με την ανέγερσή του το έτος 1994.
10. Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου: Κτίστηκε στη θέση «Ξουράφι» το έτος 1994. Δωρητές οικοπέδου και κτίσματος οι Αφοί Τσουμάνη.
11. Αγίων Ραφαήλ – Νικολάου και Ειρήνης: Κτίστηκε το 1996 στη θέση «Κούντουρα». Δωρητής οικοπέδου και κτίσματος η Ελένη συζ. Μιχαήλ Σιαπκαρά το γένος Χ. Καλαρά – Κατσιφέρη.
12. Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Λόφο Νικηταρά που αναφερθήκαμε στη σ. 146 και 148 του Αου τόμου.
Άγιος Κωνσταντίνος στο Αλαμάνο: Στην περιφέρεια Χιλιομοδίου ανήκει η περιοχή Αλαμάνο, όπου τα περισσότερα χωράφια είναι Κλενιάτικα καθώς και η εκκλησία του Αγίου Κων-νου. Το Υπουργείο Γεωργίας με την 11857/21.3.1944 απόφασή του αναγνώρισε έκταση 375 εκταρίων σαν ιδιωτική αποτελούμενη από δάση και γεωργικές εκτάσεις στη θέση «Αλαμάνο». Παραθέτουμε απόσπασμα της παραπάνω απόφασης: «……… αναγνωρίζομεν ότι η υπό των ανωτέρω διεκδικούμενη έκτασις εκ (375) εκταρίων, ων τα (225) περίπου καθαρώς δασοσκεπή και (150) περίπου γεωργικώς και δενδροκομικώς (ελαιώνος) καλλιεργούμενα, κείμενα εις θέσιν «Αλαμάνο» περιφερείας Χιλιομοδίου της Κορινθίας και συνορευομένης κατά την υπ’ αριθ. 5496 π.έ. από 30 Μαρτίου 1943 αναφοράν του Δασάρχου Κορινθίας. Ανατολικώς με γεωργικώς καλλιεργουμένας έκτάσεις, Δυτικώς με βοσκοτόπους της Κοινοτικής περιοχής Μαψού, Βορείως με δάση δημόσια υπό δουλείαν ρητινεύσεως υπέρ διαφόρων κατοίκων Μαψού και Αθηκίων και Νοτίως με το επίσης δημόσιον υπό δουλείαν ρητινεύσεως υπέρ του Ιερού Ναού Αγ. Γεωργίου Χιλιομοδίου και με το ιδιόκτητον δάσος Σ/σμού Χιλιομοδίου είναι κτήσις ιδιωτική ανήκουσα εις τους αιτούντας Παναγ. Δ. Κορδώσην, Χρίστον Δ. Κορδώσην, Κωνστ. Ιω. Κορδώσην, Μιχ. Στεφ. Κορδώσην, Βασιλικήν θυγ. Ιω. Αν. Μπαλάφα, Ιωάν. Κ. Κορδώσην, Αχιλ. Κ. Κορδώσην, Παναγ. Β. Μπαλήν, Ν.Δ. Κορδώσην, Χρ. Ν. Σκούπαν, Χ.Ε. Κορδώσην και Γεωργ. Σ. Κορδώσην.»
Στο Αλαμάνο υπήρχε συνοικισμός με αγροτικές κατοικίες και πολύ παλιά λειτουργούσε λιοτρίβι. Υπήρχε επίσης εξωκκλήσι του Αγίου Κων-νου, το οποίο ερειπώθηκε, αλλά πλησίον αυτού οι έχοντες κτήματα Κλενιάτες έκτισαν το έτος 1880 καινούργιο και το οποίο τη δεκαετία του 1980 ανακαινίστηκε απ’ αυτούς. Αναφερθήκαμε στη σ. 52 του Αου τόμου.
Παλαιά Μονή Φανερωμένης
Σε απόσταση 3 χλμ. με το αυτοκίνητο από το Χιλιομόδι βρίσκεται η Παλιά Ι.Μ. Φανερωμένης. Σώζεται το καθολικό της. Αυτή ιδρύθηκε γύρω στα 1250. Το μνημείο μελέτησε και περιέγραψε ο Καθηγητής και Ακαδημαϊκός Α. Ορλάνδος. Με την Παλαιά και Νέα Ι.Μ. Φανερωμένης ασχολήθηκε εμπεριστατωμένα ο αείμνηστος Πρόεδρος της Εταιρείας Πελοποννησιακών Σπουδών πολυγραφότατος δ. Φ και «Άρχων Μέγας Ιερομνήμων της Μεγ. Εκκλησίας», Τάσος Αθ. Γριτσόπουλος.
Η Ξένια Χρυσάφη – Ζωγράφου αναφέρει ότι στην παλαιά μονή έγιναν εργασίες τα τελευταία χρόνια. «αποκατάστασης λιθοδομών με σφράγισμα ρωγμών, λιθοσυρραφές, αρμολογήματα, συμπληρώσεις, αποκατάσταση λιθοδομών, αποκατάσταση δαπέδων, αποκατάσταση ανοιγμάτων καθολικού κ.α. Αξίζει να επισημάνουμε το ζήλο του Προέδρου του Συλλάγου Φίλων του Παλιομονάστηρου Κ. Γιώργου Σιαπκαρά, που παρά τις αντίξοες συνθήκες χρηματοδότησης του έργου, κατάφερε να περισώσει σημαντικές μαρτυρίες ως προς την κατασκευή του και την παράδοση του τόπου και να υλοποιήσει το έργο.»
Η Ι.Μ. περιελάμβανε εκτός του μοναστηριού και μετόχια. Ο Νικολάου Γ. αναφέρει ότι το 1699 σύμφωνα με την καταγραφή των Ενετών, η μονή είχε τρία μετόχια: το ένα ονομαζόμενον Καλέτζι, έτερον μετόχι στο Φλεβάρι, έτερον μετόχι στον Άγιον Δημήτριον Νυφίτζα.
Ο Ντόκος Κ. σημειώνει ότι το 1698 η Ι.Μ. είχε «μετόχι στο Καλένγγη με χωράφια κουβελίων 250, άλλο μετόχι στον Άγιον Δημήτριον με χωράφια κουβελίων 45, μετόχι κοντά εις το μοναστήρι εκκλησία 1 και άλλα δύο μετόχια» δηλαδή πέντε μετόχια.
Γυναικεία Ιερά Μονή Φανερωμένης
Με το από 19.9.1940 Β.Δ. η Ι.Μ. μετατράπηκε από ανδρώα σε γυναικεία, χωρίς καμμιά επιβάρυνση του Ο.Δ.Ε.Π.
Το πρώτο ηγουμενοσυμβούλιο αποτελείτο από την Κλάρα Ιωαν. Αγαθονίκη ηγουμένη και τις συμβούλους Σούμα Καλλινίκη και Δημητρίου Μακρίνα δόκιμες μοναχές από το 1940 έως τον Ιούνιο του 1941. Μετά την απομάκρυνση της ηγουμένης και της υποτακτικής της Νικολοπούλου Ευφημίας ανέλαβε ηγουμένη η Σταυροπούλου Θέκλα.
Με το από 29.1.1843 Β.Δ. μετατράπηκε από γυναικεία σε ανδρώα και με το από 29.8.1849 μετατράπηκε σε γυναικεία.
Από το 1949 μέχρι σήμερα λειτουργεί συνεχώς ως γυναικεία με πρώτη ηγουμένη την Παρασκευή – Άννα Λέπουρα (1949 – 1988) από το Λαύριο. Συγχρόνως με αυτήν εμόνασε η Νεκταρία Λαλαούνη από την Αίγινα πνευματικό τέκνο του Αγίου Νεκταρίου, η οποία έφερε τεμάχιο αγίου λειψάνου του.
Ο Γριτσόπουλος αναφέρει: «Υπάρχει διακίνησις μοναζουσών κατά τα έτη 1950 και εξής, μέχρι του 1995 ακόμη. Σήμερα υπάρχει 11μελής Αδελφότης υπό την ηγεσίαν της δραστηρίας ηγουμένης, που διεδέχθη την Άννα Λέπουρα και αυτή είναι η Θωμαϊς – Ευπραξία Ζέρβα, ρασοφόρος από 18 Απριλ. 1962, μεγαλόσχημος από 7 Μαρτ. 1970, ηγουμένη από 6 Δεκ. 1989. Μέλη του Ηγουμενοσυμβουλίου είναι η Άννα Κακαβά και η Φιλοθέη Οικονομίδου, Γραμματεύς δε η Ξένη Κωτσοβού. Από τις πιο παλιές αδελφές είναι Χρυσούλα – Φεβρωνία Μιχαλέτου (από το 1972)».
Στην Ι.Μ. ασκήθηκαν και εκοιμήθηκαν οι μοναχές:
1.Ελίνα Ελένη (Ξένη) του Ιωάννη από την Κύπρο. 1914 – 31.1.1976. (1952 – 1976)
2.Χατζηϊωάννου Μαρία μητέρα του Μεγάλου Ευεργέτη της Ι.Μ. εφοπλιστή Βασιλείου Πελοπίδα Χατζηϊωάννου, η οποία ασκήθηκε κατά τα έτη από 1974 έως και την 13ην Μαρτίου 1981, οπότε εκοιμήθη και ετάφη στο Κοιμητήριο της Ι.Μ.
3.Χριστοφόρου Ελπίδα του Χριστοφόρου 1905 – 26.12.1985.
4.Λέπουρα Παρασκευή – (Άννα) του Μιχαήλ (1902 – 2.12.1988) από νήσο Κέα Κυκλάδων, ηγουμένη από 1949 – 1988.
5.Λαλαούνη Ζηνοβία – (Νεκταρία) του Ιωάννη και της Μάλτας από την Αίγινα 1903 – 24.9.1991. (1949 – 1991 οικονόμος).
6.Σμποίρη Ζαχαρούλα (Πελαγία) του Αντωνίου και Πελαγίας από Αθήνα 1912– 2.2.1992. (1963 – 1992)
7.Μπαλή Διονυσία – Μαγδαληνή του Κων – νου και της Ευαγγελίας από Κλένια 1930 – 4.1.1995.
8.Κακαβά Νικολάου Μαρία – (Άννη) 1930 – 2010. (1950 – 2010)
9.Βασιλιάδου Ελπίδα (Συγκλητική) 1950 – 1985.
10. Οικονομίδου Μαρκέλα (Φιλοθέη) του Αντωνίου 1950 – 2000.
11. Καλόστου Ξένη (Μακρίνα) του Γεωργίου 1957 – 2009.
Σήμερα η αδελφότητα αποτελείται:
1.Ζέρβα Θωμαΐς (Ευπραξία) του Γεωργίου μοναχή από το 1957 και ηγουμένη από 1988 έως σήμερα.
2.Ίσσαρη Ευσταθία (Μαριάμ) του Παναγιώτου από 1963.
3.Μιχαλέτου Χρυσούλα (Φεβρωνία) του Αντωνίου από 1969.
4.Κωτσοβού Γεωργία (Ξένη) του Αναστασίου από 1978.
5.Καζοπούλου Μαρία (Αγνή) του Αντωνίου από 1983.
6.Δαμιανάκη Μαρία (Σωφρονία) του Χρήστου από 1989.
7.Πετρίδη Άννα (Χριστοδούλη) του Βασιλείου από 1991.
8.Λιούνη Καλλιόπη (Νεκταρία) του Θεοφάνους από 1991.
9.Ανδρικοπούλου Αδαμαντία (Μυροφόρα) του Νικολάου από 1999.
10.Καποδίστρια Θεανώ (Θεολογία) του Βασιλείου από 2000.
11. Τσαλπατούρου Μαρία (Καλλινίκη) του Δημητρίου από 2002.
Όνομα βιβλίου: Ο ΤΕΩΣ ΔΗΜΟΣ ΚΛΕΩΝΩΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ 19ος – 20ός Αιώνας
Συγγραφείς: Ξενοφών Ηλίας –Ζωή Ηλία
Τηλ. Παραγγελιών: 6946204409