Εκκλησίες

1) Άγιος Γεώργιος: Μέσα στο χωριό υπάρχει ο ναός του Αγίου Γεωργίου. Πριν υπήρχε ομώνυμος ναΐσκος, ο οποίος δεν εξυπηρετούσε τους κατοίκους της Κάτω Κλένιας, όταν αύξανε ο πληθυσμός της λόγω της μετοίκησης των κατοίκων από την  Απάνω στην Κάτω Κλένια. Το 1865 περίπου τον γκρέμισαν και περίπου στην ίδια θέση έκτισαν μεγαλύτερο Ναό του Αγίου Γεωργίου, που σώζεται σήμερα. Έχει φτιαχτεί με πελεκημένες πέτρες το 1868.

Ο Ναός αυτός ορίστηκε ενοριακός με Β.Δ. στις 14.12.1911 στον οποίο ανήκαν και τα παρεκκλήσια α) Η Κοίμησις της Θεοτόκου, β) Ο Άγιος Παντελεήμων, γ) Ο Άγιος Νικόλαος, δ) Ο Προφήτης Ηλίας, ε) Ο Άγιος Κων-νος και στ) Η Μεταμόρφωσις της Σωτήρος. Το έτος 1973 ορίστηκε ενοριακός ο καινούριος Ι.Ν. ¨Η Κοίμησις της Θεοτόκου». Με το 294/15.9.1973 Π.Δ. μετονομάστηκε η Ενορία Αγίου Γεωργίου Κλένιας σε «Κοιμήσεως της Θεοτόκου» (ΦΕΚ 237/25.9.1973 τ. Α΄ σ. 2100)

Είχαν δωρίσει με τα 6212 και 6213/9.5.1921 συμβόλαια του συμβ/φου Κλεωνών α) η Μαριγώ συζ. Γ. Τσίρτση το γένος Δημ. Σκούρτη, ένα ελαιόδεντρο στη θέση «Κιβούρι» και β) ο Νάνος Δημ. Νικόλαος, αγρό έκτασης τεσσάρων περίπου στρεμμάτων στη θέση «Τουρκοστράτι» με όρια αγρούς Ιωάννη Λελέκου, Ιωάννου Παναγή και δρόμο αντίστοιχα. Τα συμβόλαια υπέγραψαν οι εκκλησιαστικοί Επίτροποι του Ι.Ν. «Άγιος Γεώργιος» Κορδώσης Παναγιώτης ιερέας, Μαρίνος Γεώργιος, Σκούρτης Δ. Μιχαήλ και Τσίρτσης Ιωάννης.

Επίσης με το 14364/13.1.1949 δωρητήριο συμβόλαιο του συμβ/φου Νέας Κορίνθου Βαρδάκα Χρ. Παναγιώτη ο Παππάς Αναστ. Δημήτριος, καφεπώλης κάτοικος Λουτρακίου δώρισε αγρό ενός περίπου στρέμματος με δέκα ελαιόδενδρα στη θέση «Χους» με όρια δρόμο και αγρούς Ρουμελιώτη Ιωαν. και Σκούπα Χρ. Τον Ι. Ναό εκπροσωπούσε ο ιερέας Σιαπκαράς Ιωαν. Χρήστος.

Στο προαύλιο υπάρχει και το πρώτο Ηρώο (Αναμνηστική στήλη), στην οποία αναγράφονται: 1) Γεώργιος Κ. Κορδώσης πεσών εν Κιλκίς, 2) Δημήτριος Χ. Σιαπκαράς πεσών εν Ταμπούρ. Ογλού, 3) Αναστάσιος Σ. Μαντζώρος πεσών εν Γορδίω, 4) Γεώργιος Σ. Δήμας πεσών εν Πικέρασι, 5) Δημήτριος Θ. Μαρδίκης πεσών εν Κούτσι, 6) Αναστάσιος Γκρούτσης πεσών εν Στρυμώνι.

2) Κοίμησις της Θεοτόκου: Υπήρχε μικρός ναΐσκος, τον οποίο κατεδάφισαν οι κάτοικοι και στη θέση του κτίστηκε ο νέος και μεγαλοπρεπέστατος μητροπολιτικός ναός, που εγκαινιάστηκε στις 27.9.1970 από το Μητροπολίτη Κορινθίας κ.κ. Παντελεήμονα. Είναι βυζαντινού ρυθμού σταυροειδής μετά τρούλλου, ωραιότατος και επιβλητικός και περατώθηκε μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, αφότου ξανάρχισαν οι εργασίες, που πριν από καιρό είχαν διακοπεί. Τιμάται στις 15 Αυγούστου. Σε μαρμάρινη πλάκα αναγράφεται «Ο Ι.Ν. ‘Κοίμησις της Θεοτόκου’ εγκαινιάστηκε από το Σεβασμιώτατο Παντελεήμονα στις 27.9.1970. Ιερεύς Π. Καλαράς».

Εκεί μέχρι το 1925 ήταν το Νεκροταφείο του χωριού. Έκτοτε μετεφέρθη αριστερά όπως βγαίνουμε από το χωριό προς το Αγιονόρι στο παρεκκλήσιο Άγιος Ιωάννης.

3) Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος – Νεκροταφείο: Υπήρχε ερειπωμένος ναΐσκος και εκεί μεταφέρθηκε το 1926 το Νεκροταφείο του χωριού από το προαύλιο του Ι. Ν. «η Κοίμησις της Θεοτόκου». Το Κ.Σ. με τις παρακάτω πράξεις του αποφάσισε: α) « όπως μεταφερθή το υπάρχον Νεκροταφείο αλλαχού εις κατάλληλον μέρος, καθ’ όσον το υπάρχον είναι εις θέσιν ανθυγιεινήν και ακατάλληλον και δεν έχει χώρον κενόν. Ως τόπον ορίζομεν της εγκαταστάσεως αυτού την περιοχήν Φλεβάρι και την του Αγ. Ιωάννη κατά την γνώμην των κατοίκων» (67/7.2.1921), β) «Να απαλλοτριωθή ο αγρός των κληρονόμων Γρηγορίου Μπακλώρη προς ανέγερσιν Νεκροταφείου και ο αγρός της Δημητρούλας συζ. Π. Ζούπα» (69/21.3.1921). Στις 14.3.1921 ο Πρόεδρος της κοινότητας Δήμας Σταύρος αγόρασε από το Μπαλή Σ. Γεώργιο αγρό ενός περίπου στρέμματος στη θέση «Άγιος Ιωάννης» με όρια γύρωθεν κληρονόμων Γρ. Μπακλώρη, Κ. Ραντίτσα, Βάσαγα και δρόμο αντί 900 δρχ. για να χρησιμοποιηθεί για Νεκροταφείο από τους κατοίκους (συμβ. 6124/14.3.1921 συμβ/φου Κλεωνών Σπυλιόπουλου Σοφοκλή), γ) να επιβάλει προσωπική εργασία για την περίφραξή του. Κάθε οικογένεια υποχρεωνόταν να φέρει 30 φορτώματα πέτρα στον «Άγιος Ιωάννη», 3 φορτώματα άμμο και ένα στατήρα ασβέστου (131/18.8.1925).

Σύμφωνα με πληροφορίες πρώτη ετάφη η Μαρίνα Γ. Δήμα στις 28.7.1926. Μετέπειτα κτίστηκε ναός αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο, ρυθμού Βυζαντινού μετά τρούλλου. Τιμάται στις 8 Μαΐου.

Εξωκκλήσια

1) Άγιος Νικόλαος (ο παλαιότερος Βυζαντινός ναός): Δυτικά του σημερινού χωριού Κλένια, ένα χιλιόμετρο περίπου βρίσκεται ο μονόκλιτος σταυρεπίστεγος ναός του Αγίου Νικολάου. Οι εσωτερικές διαστάσεις εκτός της αψίδας είναι 6,73 ´ 3,93. Έχει κτιστεί με αργολιθοδομή και λίγα κομμάτια πλίνθων. Οι κάτοικοι κάλυψαν τις στέγες με τσιμεντένιες πλάκες. Η αψίδα είναι τρίπλευρη με δίλοβο παράθυρο. Στο ναό κατεβαίνει κανείς από τη Δ. θύρα με δύο βαθμίδες. Το τέμπλο είναι κτιστό ύψους 2,20 μ. Η Αγία Τράπεζα έχει σχηματιστεί από μια συμπαγή κτιστή βάση, ένα μαρμάρινο κιονόκρανο τοποθετημένο ανάποδα και από δύο άνισες σε μέγεθος λίθινες πλάκες, τη μια επάνω στην άλλη, χωρίς συνδετικό υλικό. Η χρονολόγηση του μνημείου είναι δύσκολη, γιατί δυστυχώς η κτητορική επιγραφή σώζεται αποσπασματικά στην αψίδα του ιερού και η χρονολογία της έχει χαθεί. Μας πληροφορεί μόνο ότι ο ναός ήταν αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο. Η επιγραφή έχει ως εξής:

V  Ε …. Ι ……ΟΥ……Τ…(ΒΑ) ΘΡΩΝ    ΚΑΙ    ΕΖΩΓΡΑΦΗΘΗ     Ο    Π [ΑΝΣΕ] ΠΤΟΣ  [ΚΑΙ  ΙΕΡ]ΟΣ   [ΝΑΟ]Σ   ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ   Π(Α)ΤΡ(Ο)Σ  ΗΜ(ΩΝ)   Ν[Ι]Κ[ΟΛΑΟΥ] …  ΕΞΟΔΟΥ ….

Επίσης, υπάρχει μια άλλη ενδιαφέρουσα επιγραφή στη νότια κόγχη, η οποία αναφέρει τη δωρεά κελλιού με αμπέλι και χωράφια από κάποιον ιερομόναχο Γριμάνη ; και τη χρονολογία της δωρεάς. Αυτή δημοσιεύτηκε το 1981 από το Μιχαήλ Σ. Κορδώση. Η Μ. Βαρδαβάκη στη μελέτη της την αποκαθιστά σε πληρέστερη μορφή:

Ι …θοι   οϊ …  ημέραν  Δ΄  τη  στ(αυ)ροπροσκοινήσεος  και  αφοι(νω)  κελύ  όπου  εθωρει  αμπαίλην και  χ(ω)ρ(ά)φ(ια),  το χ(ωρά)φ(ι) εναι  ηστού  Ε(υ)στρατου  Ρωμ(αι)ου και  τω  αμπαίλοιν  πλησιον  τ(ούτου)  τ(ου)  Γ(εωργί)ου  του  αδελφου αυτού, και οι  τ(ις)  ανεστραίψει  αυτ(ό) να  εχει  τ(ων)  τιη αγιων  κ(αι)  θεοφορων  π(ατέ)ρων  την  αράν,  και  της  εκκλησί(ας)  ο  ιερ(ομό)να(χος)  γριμάν(ης) …. βοι(;)  Ηλιαν ςψ/   ε  (6795 = 1287).

Το έτος 6795 από κτίσεως κόσμου ή 1287 από Χριστού γεννήσεως αποτελεί το όριο για την κατασκευή του ναού και την τοιχογράφησή του.

Ο ναός δεν διατηρεί ολόκληρο το ζωγραφικό του διάκοσμο. Οι τοιχογραφίες σε δύο στρώματα που σώζονται έχουν υποστεί σημαντική φθορά από το χρόνο και την κακή κατάσταση της στέγης του ναού. Η Μαίρη Ασπρά – Βαρδαβάκη στην εμπεριστατωμένη μελέτη της περιγράφει λεπτομερώς τις 51 τοιχογραφίες του Αγίου Νικολάου και παραθέτει 16 πίνακες με φωτογραφίες καθώς και σχέδιο της διάταξης τους. Με τις τοιχογραφίες ασχολήθηκε και ο καθηγητής Πανεπιστημίου Ν.Β. Δρανδάκης.

Το 1970 πραγματοποιήθηκε η συντήρησή τους από την Εφορεία Βυζαντινών Μνημείων Γ΄ Περιφερείας. Συνεργείο του Κ.Ε.Σ. με υπεύθυνο τον κ. Τάσο Μαργαριτώφ και υπό τον κ. Σταύρο Παπαγεωργίου έκανε τη συντήρηση καθώς και στερεωτικές εργασίες στη στέγη του κτηρίου.

2) Άγιος Παντελεήμονας (ο μεταβυζαντινός): Νότια του προηγούμενου ναού, σε ύψωμα του βουνού Νυφίτσα είναι ο Άγιος Παντελεήμων. Πρώτα ήταν αφιερωμένος στον Άγιο Νικόλαο. Πως πήρε όμως το όνομα Άγιος Παντελεήμων δεν το γνωρίζουν οι εδώ. Πολλές γνώμες υπάρχουν, αλλ’ εικασίες. Πάντως η Εκκλησία αυτή ανακαινίστηκε και τοιχογραφήθηκε το έτος 1593 από το Μαρίνο Κακαβά από κοινού με τον αδελφό του Δημήτριο. Αυτό το δηλώνει και η παρακάτω επιγραφή που σώζεται μέχρι σήμερα στο Ναό.

Αυτή η ενδιαφέρουσα επιγραφή δημοσιεύτηκε το 1981 από το Μ. Σ. Κορδώση και έχει ως εξής:

« … νίσθη … /θη  ο  θείος  και πάνσε/πτος  ναός  ούτος.  του  ε/ναγίοις  π(ατ)ρ(ός)  ημών,  νικολάου  αρχιεπισκόπου./ μϋρων  της  λικί(ας)  του  θαυ/ματουργού. δια σϋνδρο/μής  και  κόπου,  μακαρίου  ϊερομονάχου,  μητρο/φάνου  ϊερομονάχου/  γερμανού  μοναχού./ λεοντϊου  μοναχού. εις / ψυχηκ(ήν)  σ(ωτη)ρίαν.  και  των  γονέων/ αυτών, έτους ζρβ  Ιν(δικτιώνο)ς  Ζ   εν  μηνί  νοεβρύ/ω,  ιε  επροσίλοσε  ο λεόντιος/ χοράφηα  εις τισάμια/ κομάτια, δύο  στο  κασινι  κοματι  έ/να  και δεκα  πέντε  ρίζες  ελές  εις  στην  κατο  κνίστα (;), χοραφια  και  η  τις  τό/ξιλεόσι  να  ένε  αφορισμένος  η  παρού/σα  ιστορία  γέγονε  παρεμού  μαρίνου  του/ κακαβά  συν  το  αδελφό  δημητρίο».

Το έτος 1987 ιδρύθηκε ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Ο ΑΓΙΟΣ  ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ». Την παραμονή και την ημέρα εορτής του, 27 Ιουλίου διοργανώνεται μεγάλο πανηγύρι.

3) Προφήτης Ηλίας, 20 Ιουλίου, 4) Μεταμόρφωσις του Σωτήρος (Αγιά – Σωτήρα), 6 Αυγούστου, 5) Άγιος Κων-νος στο Αλαμάνο, 21 Μαΐου, 6) Ζωοδόχος Πηγή, Παναγία της Μουσκουφίτσας σε γωνιόλιθο της οποίας είναι χαραγμένη η χρονολογία V.1800 και 7) Άγιος Δημήτριος, 26 Οκτωβρίου.