Μαστίχα – Μαστίχι
Μαστίχα ονομάζεται η αρωματική φυσική ρητίνη που εξάγεται από το μαστιχόδεντρο (Πιστακία η λεντίσκος η Χία / Pistacia lentiscus var. Chia).
Η μαστίχα είναι μια φυσική ρητίνη που βγαίνει από τον κορμό του μαστιχόδενδρου.
Έχει χρώμα υπόλευκο- υποκίτρινο και είναι ημιδιαφανής στην αρχή, ενώ όσο παλιώνει αποκτά ένα πιο κιτρινωπό και αδιαφανές χρώμα. Το μαστιχόδενδρο είναι ένας αειθαλής θάμνος που έχει την επιστημονική ονομασία: «Pistacia Lentiscus var. Chia». Παίρνει την πλήρη ανάπτυξή του στα 40-50 χρόνια και ζει περίπου 100 χρόνια ή και παραπάνω. Από τον 5o έως 6ο χρόνο αρχίζει να δίνει την ρητίνη του (μαστίχα) και μετά τον 15ο χρόνο παράγει από 60 έως 250 γραμμ. τον χρόνο και σε σπάνιες περιπτώσεις -τα πολύ μεγάλα δέντρα- μπορούν να αποδώσουν έως 400 γραμμ. τον χρόνο. Η μέση παραγωγή είναι περίπου 150gr ανά δένδρο.
Η Μαστίχα αποκαλείται και Μαστίχη, ή μαστίχι.
Ιστορία της Μαστίχας
Από τα πολύ παλιά χρόνια, η μαστίχα χρησιμοποιείται για φαρμακευτικούς σκοπούς. Πολλοί αρχαίοι συγγραφείς* αναφέρονται στις θεραπευτικές ιδιότητες της μαστίχας.
Κατά την παράδοση της Χίου, οι σχίνοι άρχισαν να δακρύζουν όταν μαρτύρησε ο Άγιος Ισίδωρος από τους Ρωμαίους, περί το 250.
Από την περίοδο του 3ου αιώνα χρονολογείται πάντως η καλλιέργεια του φυτού στο νησί.
Ωστόσο, απολίθωμα φύλλου μαστιχόδενδρου που βρέθηκε σε ανασκαφές έχει ηλικία έξι εκατομμυρίων ετών.
Καλλιέργεια της Μαστίχας
Το μαστιχόδενδρο ευδοκιμεί αποκλειστικά και μόνο στην Νότια Χίο. Σύμφωνα με θεωρίες αυτό οφείλεται στο εύκρατο κλίμα και ειδικότερα στο μικροκλίμα της περιοχής, αλλά και στα υποθαλάσσια ηφαίστεια και στο ασβεστολιθικό έδαφος.
Από το παρελθόν έχουν γίνει πολλές προσπάθειες να καλλιεργηθεί ο μαστιχοφόρος σχίνος σε άλλες περιοχές της Ελλάδας ακόμη και σε άλλα κράτη αλλά πάντα χωρίς επιτυχία.
Τα 24 μαστιχοχώρια της Νότια Χίου είναι: Λιθί, Βέσσα, Ελάτα, Μεστά, Ολύμποι, Πυργί, Αρμόλια, Καλαμωτή, Πατρικά, Φλάτσια, Νένητα, Βουνό, Κοινή, Παγίδα, Καταρράκτης, Έξω Διδύμα, Μέσα Διδύμα, Μερμήγκι, Θολοποτάμι, Καλλιμασιά, Νεοχώρι, Θυμιανά, Βαβίλοι, Άγιος Γεώργιος Συκούσης.
